1. Վարչական ակտով լուծվող հարցի նկարագրություն.

Հայաստանի Հանրապետության Արմավիրի մարզի Մեծամորի համայնքապետարանի աշխատակազմի իրավաբանական, ինչպես նաև քաղաքաշինության և հողաշինության բաժինների կողմից 2025 թվականի հունիսի 23–ին կազմված արձանագրության համաձայն՝ նույն օրը ժամը 11։00–ի սահմաններում շրջայց է իրականացվել Հայաստանի Հանրապետության Արմավիրի մարզի Մեծամոր համայնքի Եղեգնուտ բնակավայրի վարչական գտարածքում գտնվող «Ա․Վ․Վ․» ՍՊ ընկերությանը /այսուհետ՝ Ընկերություն/ վարձակալության իրավունքով տրամադրված 04-039-0095-0001 ջրային նպատակային և 04-039-0055-0002 գյուղատնտեսական նպատակային նշանակության կադաստրային ծածկագրերով հողատարածքները «Ա․Վ․Վ․» ՍՊ ընկերության կողմից օգտագործվել են ոչ նպատակային նշանակությամբ։ Նշված տարածքներում առկա էին ավազակոպճային զանգվածի կույտեր, ինչպես նաև տեսանելի էին դրանք արդյունահանելու վայրերը, որոնք արձանագրելուց հետո լուսանկարվել են «SAMSUNG S10» մոդելի բջջային հեռախոսով և կցվել արձանագրությանը։ Արձանագրված դեպքով «Վարչարարության հիմունքերի և վարչական վարույթի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 30-րդ հոդվածի 1–ին մասի «բ» կետի հիմքով հարուցվել է վարչական վարույթ:
«Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված կարգով հարուցված և իրականացված վարչական իրավախախտման վերաբերյալ գործի քննության ընթացքում գործի փաստական հանգամանքների բազմակողմանի, լրիվ և օբյեկտիվ քննության արդյունքում, բացահայտելով գործի բոլոր հանգամանքները, վարչական մարմինը հաստատված է համարում հետևյալը.

2. Վարչական ակտ ընդունելու համար հիմք հանդիսացող փաստերը.

Հայաստանի Հանրապետության Արմավիրի մարզի Մեծամոր համայնքի Եղեգնուտ բնակավայրի վարչական գտարածքում գտնվող «Ա․Վ․Վ․» ՍՊ ընկերությանը վարձակալության իրավունքով տրամադրված 04-039-0095-0001 ջրային նպատակային և 04-039-0055-0002 գյուղատնտեսական նպատակային նշանակության կադաստրային ծածկագրերով հողատարածքներն օգտագործել է ոչ նպատակային նշանակությամբ,  որը  «Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ» Հայաստանի Հանրապետության օրենսգրքի 54-րդ հոդվածի 3–րդ, 54⁴–րդ հոդվածի 1–ին պարբերություններով և 56–րդ հոդվածով նախատեսված արարքներ են:
Արձանագրված դեպքով 2025 թվականի հունիսի 23–ին Մեծամոր համայնքի ղեկավարի թիվ 1349–Ա որոշմամբ հարուցված վարչական վարույթի շրջանակում Մեծամորի համայնքապետարանի «Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ գործերը քննող» հանձնաժողովի /այսուհետ՝ Հանձնաժողով/ կողմից հարուցված վարչական վարույթի հիման վրա 2025 թվականի հուլիսի 01-ին ժամը 11։00–ին նշանակվել է վարչական վարույթի քննության օր, որին մասնակցելու նպատակով «Հայփոստ» ՓԲ ընկերության միջոցով պատշաճ ծանուցվել է «Ա․Վ․Վ․» ՍՊ ընկերությունն՝ ի դեմս տնօրեն Կարեն Մելքոնյանի /ստացական՝ LO1284656483AM/, ով ծանուցումը ստացել է 2025 թվականի հունիսի 30–ին և «Ա․Վ․Վ․» ՍՊ ընկերության լիազորված անձ, փաստաբան Մայիս Հովհաննիսյանի հետ ապահովել մասնակցությունը վարչական վարույթի քննությանը։ Հանձնաժողովի նիստը սկսելուց առաջ Ընկերության լիազորված անձ, փաստաբան Մ․Հովհաննիսյանը տեղեկացրել է, որ նիստի ընթացքը գրավոր չարձանագրելու դեպքում ցանկանում է այն ձայնագրել, որին հանձնաժողովը տվել է իր համաձայնությունը։
Վարչական հանձնաժողովի նիստի ընթացքում Ընկերության տնօրենին և լիազորված անձին ներկայացվել է Մեծամորի համայնքապետարանի աշխատակազմի իրավաբանական, ինչպես նաև քաղաքաշինության և հողաշինության բաժինների աշխատակիցների կողմից 2025 թվականի հունիսի 23-ին արձանագրված՝ Հայաստանի Հանրապետության Արմավիրի մարզի Մեծամոր համայնքի Եղեգնուտ բնակավայրի վարչական տարածքում գտնվող, «Ա․Վ․Վ․» ՍՊ ընկերությանը վարձակալության իրավունքով տրամադրված 04-039-0095-0001՝ 5,0519հա մակերեսով ջրային նպատակային նշանակության և 04-039-0095-0002՝ 7,0561հա մակերեսով գյուղատնտեսական նպատակային նշանակության հողատարածքները Ընկերության կողմից ոչ նպատակային նշանակության օգտագործելու դեպքը։ Կ․Մելքոնյանին և Մ․Հովհաննիսյանին տեղեկացվել է նաև, որ նշված տարածքները լուսանկարվել են և կցվել արձանագրությանը։ Ընկերության լիազորված անձ, փաստաբան Մ․Հովհաննիսյանը ցանկացել է տեղեկանալ վարչական վարույթ հարուցելու հիմքերի մասին, որին ի պատասխան հայտնվել է, որ հիմքը եղել է շրջայցի ընթացքում հայտնաբերված դեպքը։ Շրջայցն իրականացվել է ՀՀ ՔԿ Արմավիրի մարզային քննչական վարչությունում նախաձեռնված քրեական վարույթի շրջանակում Մեծամորի համայնքապետարանին ներկայացված միջորդագիրը քննարկելու արդյունքում։
Նիստի ժամանակ Ընկերության լիազորված անձ Մ․Հովհաննիսյանը հայտնել է իր դիրքորոշումը վերը նշված կադաստրային ծածկագրերով հողամասերի վարձակալության պայմանագրերի կետերը  Ընկերության կողմից խախտելու վերաբերյալ։ Ընկերության տնօրեն Կ․Մելքոնյանը տեղեկացրել է, որ ջրային նպատակային նշանակության հողատարածքի վրա նպատակ է ունեցել ձկնաբուծարան կառուցել, որի համար սպասում են թույլտվության ստացմանը, ինչին ի պատասխան հանձնաժողովի նախագահ Ս․Գալստյանը հայտնեց, որ դրա համար նշված ընկերությունը չի համաձայնեցրել վարձատուի՝ Մեծամոր համայնքի հետ և շեշտել, որ նշված ջրային տարածքը վարձակալությամբ տրամադրվել է առանց կառուցապատման իրավունքի։ Սակայն Կ․Մելքոնյանն առարկեց, ասելով, որ դրա թույլտվությունը համապատասխան նախարարությունն է տալիս և համաձայնեցնելու անհրաժեշտությունը չկա։ Մ․Հովհաննիսյանը պարբերաբար հղումներ էր կատարում նշված ջրային տարածքում հանված զանգվածի վերաբերյալ Ընկերության և Մեծամոր համայնքի միջև փոխադարձ գրություններին, ինչին ի պատասխան Հանձնաժողովի նախագահ Ս․Գալստյանը կրկին տեղեկացրել է, որ վարչական վարույթով գործի քննությունն իրականացվում է վերը նշված կադաստրային ծածկագրերով հողամասերը  վարձակալ՝ Ընկերության կողմից ոչ նպատակային օգտագործելու դեպքով, իսկ հայտնաբերված ավազակոպճային զանգվածի մասով քննությունը իրականացվում է քննչական մարմինների կողմից և գտնվում է նրանց լիազորությունների շրջանակում։ Ընկերության տնօրենը և լիազորված անձը առարկեցին, ասելով, որ հողամասերն իրենց կողմից նպատակային նշանակությամբ են օգտագործվել և ավազի արդյունահանում չի իրականացվել։ Նիստի վերջում Մ․Հովհաննիսյանը հայտնեց, որ կսպասեն Հանձնաժողովի որոշմանը։
Ընկերության տնօրենին և լիազորված անձին տեղեկացվել է, որ արձանագրության օրինակը՝ իր հավելվածով կներկայացվի Ընկերությանը, այն ստորագրելու և փոխադարձ պայմանավորվածության համաձայն, նիստի ընթացքում կատարված ձայնագրության հետ՝ Հանձնաժողովին վերադարձնելու համար, սակայն Ընկերությունը պայմանավորվածությունը խախտել է և արձանագրությունը՝ նիստին մասնակցած Ընկերության տնօրենի և լիազորված անձի ստորագրությամբ, ինչպես նաև Հանձնաժողովի նիստի ամբողջ ընթացքի ձայնագրությամբ հետ չի վերադարձվել։

3. Վարչական ակտ ընդունելու հիմնավորումը.

«Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ» Հայաստանի Հանրապետության օրենսգրքի 9-րդ հոդվածի 1-ին մասի համաձայն` վարչական իրավախախտում (զանցանք) է համարվում պետական կամ հասարակական կարգի, սոցիալիստական սեփականության, քաղաքացիների իրավունքների և ազատությունների, կառավարման սահմանված կարգի դեմ ոտնձգվող հակաիրավական, մեղավոր (դիտավորյալ կամ անզգույշ) այնպիսի գործողությունը կամ անգործությունը, որի համար օրենսդրությամբ նախատեսված է վարչական պատասխանատվություն։
«Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ» Հայաստանի Հանրապետության օրենսգրքի 10-րդ հոդվածի համաձայն`վարչական իրավախախտումը համարվում է դիտավորությամբ կատարված, եթե այն կատարող անձը գիտակցել է իր գործողության կամ անգործության հակաիրավական բնույթը, կանխատեսել է դրա վնասակար հետևանքները և ցանկացել դրանք, կամ գիտակցաբար թույլ է տվել այդ հետևանքների առաջացումը:
«Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ» Հայաստանի Հանարապետության օրենսգրքի 54-րդ հոդվածի 3–դ պարբերության համաձայն՝ հողամասը ոչ նպատակային նշանակությամբ օգտագործելը, հողամասերի գործառնական նշանակության և հողատեսքերի ինքնակամ փոփոխությունը չկանխելն առաջացնում է տուգանքի նշանակում պաշտոնատար անձանց նկատմամբ` սահմանված նվազագույն աշխատավարձի հարյուրհիսնապատիկի չափով: 
«Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ» Հայաստանի Հանարապետության օրենսգրքի 54<sup>4</sup>-րդ հոդվածի 1–ին պարբերության համաձայն՝ հողերը ջրային և հողմային հողատարումից, ողողումներից, ճահճացումից, կրկնակի աղակալումից, կարծրացումից, արտադրական և կենցաղային թափոններով, քիմիական և ռադիոակտիվ նյութերով աղտոտումից, սողանքներից, անապատացումից, հողերի վիճակը վատթարացնող այլ բացասական ազդեցություններից սահմանված կանոններով չպահպանելն առաջացնում է տուգանքի նշանակում քաղաքացիների նկատմամբ` սահմանված նվազագույն աշխատավարձի ութսունապատիկի չափով, իսկ պաշտոնատար անձանց նկատմամբ` հարյուրհիսնապատիկի չափով:
«Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ» Հայաստանի Հանարապետության օրենսգրքի 56-րդ հոդվածի համաձայն՝ ժամանակավոր օգտագործման տրամադրված հողամասը ժամանակին չվերադարձնելը կամ ըստ նպատակային ու գործառնական նշանակության և ըստ հողատեսքերի օգտագործելու համար պիտանի վիճակի չբերելն առաջացնում է տուգանքի նշանակում քաղաքացիների նկատմամբ` սահմանված նվազագույն աշխատավարձի հիսնապատիկի չափով, իսկ պաշտոնատար անձանց նկատմամբ` յոթանասունապատիկի չափով:
«Վարչական  իրավախախտումների  վերաբերյալ»  Հայաստանի   Հանրապետության օրենսգրքի  219<sup>1</sup>-րդ  հոդվածի 4-րդ պարբերության համաձայն` տարածքային կառավարման մարմինների անունից վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ գործեր քննելու և վարչական տույժ նշանակելու իրավունք ունեն մարզպետները, իսկ տեղական ինքնակառավարման մարմինների անունից` համայնքի ղեկավարները։ 
«Վարչարարության հիմունքերի և վարչական վարույթի մասին» ՀՀ օրենքի 60-րդ հոդվածի 1–ին մասի համաձայն՝ գրավոր վարչական ակտն ուժի մեջ է մտնում ակտի ընդունման մասին, նույն օրենքի 59-րդ հոդվածով սահմանված կարգով իրազեկելուն հաջորդող օրվանից, եթե օրենքով այլ բան նախատեսված չէ:

«Տեղական ինքնակառավարման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 35-րդ հոդվածի 1-ին մասի 26-րդ կետի համաձայն` համայնքի ղեկավարը, օրենքով նախատեսված դեպքերում և կարգով անձանց ենթարկում է վարչական պատասխանատվության։

Ելնելով վերոգրյալից և ղեկավարվելով  «Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ» Հայաստանի Հանրապետության օրենսգրքի 9–րդ հոդվածի 1–ին մասով, 10–րդ հոդվածով, 54-րդ հոդվածի 3-րդ, 54⁴–րդ հոդվածի 1–ին պարբերություններով, 56–րդ հոդվածով և 219¹-րդ հոդվածի 4-րդ պարբերությունով, «Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի  30-րդ հոդվածի «բ», 59-րդ և 60-րդ հոդվածներով, «Տեղական ինքնակառավարման մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 35-րդ հոդվածի 1-ին մասի 26-րդ կետով․

ՈՐՈՇՈՒՄ ԵՄ՝

1. «Ա․Վ․Վ․»  ՍՊ ընկերությանը՝  ի դեմս տնօրեն Կարեն Մելքոնյանի, ենթարկել վարչական պատասխանատվության՝ «Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ» Հայաստանի Հանրապետության օրենսգրքի 54-րդ հոդվածի 3–րդ  պարբերությունով  նախատեսված իրավախախտում կատարելու համար և նշանակել տուգանք՝ 150․000 /մեկ հարյուր հիսուն հազար/ ՀՀ դրամ գումարի չափով, 54⁴–րդ հոդվածի 1–ին պարբերությունով նախատեսված իրավախախտում կատարելու համար նշանակել տուգանք՝ 150․000 /մեկ հարյուր հիսուն հազար/ ՀՀ դրամ գումարի չափով, 56–րդ հոդվածով նախատեսված իրավախախտում կատարելու համար և նշանակել տուգանք՝ 70․000 /յոթանասուն հազար/ ՀՀ դրամ գումարի չափով:

2. «Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ» Հայաստանի Հանրապետության օրենսգրքի 305-րդ հոդվածի համաձայն տուգանքը պետք է վճարվի սույն որոշումը իրավախախտում կատարած անձի կողմից իրազեկվելուց ոչ ուշ քան տասնհինգ օրվա ընթացքում` ֆինանսների նախարարության 900335239373 հաշվեհամարին` ստացող Մեծամորի համայնքապետարան:

3. «Ա․Վ․Վ․» ՍՊ ընկերության տնօրեն Կարեն Մելքոնյանին տալ պարտադիր  ցուցում` օրենքով սահմանված  կարգով  վերացնել վարչական իրավախախտման  հետևանքները:

4. Պարզաբանել նաև, որ սույն որոշման հետ համաձայն չլինելու դեպքում այն  երկամսյա ժամկետում կարող է բողոքարկվել վարչական կարգով՝ Մեծամոր համայնքի ղեկավարին կամ Հայաստանի Հանրապետության Վարչական դատավարության օրենսգրքով սահմանված կարգով՝ Հայաստանի Հանրապետության Վարչական դատարան:

5. Սույն որոշման պահանջները չկատարելու դեպքում, «Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 88-րդ հոդվածով սահմանված կարգով այն ենթակա է հարկադիր կատարման` Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարության դատական ակտերի հարկադիր կատարման  ծառայության միջոցով` անբողոքարկելի դառնալուց հետո եռամսյա ժամկետում:

6.Սույն որոշումը համարվում է վարչական ակտի հասցեատիրոջը  հանձնված (պատշաճ ծանուցված) նաև որոշման մասին ծանուցումը Հայաստանի Հանրապետության հրապարակային ծանուցումների պաշտոնական ինտերնետային կայքում (azdarar.am)  տեղադրելու օրվան հաջորդող հինգերորդ օրը։

7. Սույն որոշումն ուժի մեջ է մտնում կողմերին իրազեկելուն հաջորդող օրվանից: